narzucać się
  • Afryka Subsaharyjska i równikowa
    16.09.2014
    16.09.2014
    Uprzejmie proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości: Afryka Subsaharyjska czy Afryka subsaharyjska; Afryka Równikowa czy równikowa?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • Akcent rzeczowników jednosylabowych w połączeniu z cząstkami arcy-, eks- i wice-

    9.03.2024
    9.03.2024

    Dzień dobry,

    w poradzie sprzed 20(!) lat przeczytałem, że „arcymistrz” wymaga akcentu na ostatnią sylabę (podobnie jak „eksmąż”). W środowisku szachowym nigdy nie spotkałem się z innym akcentem niż „arCYmistrz”. Również w przypadku „eksmęża” narzuca się akcent paroksytoniczny. Czy nadal jest zasadna reguła, że (cytat ze wspomnianej porady) „akcent na ostatniej sylabie mają rzeczowniki jednosylabowe w połączeniu z cząstkami arcy-, wice- eks (arcymistrz, eksmąż)”?

  • arbitralny

    6.10.2023
    6.10.2023

    Czy słowo arbitralny może oznaczać «nieuzasadniony»? Często spotykam się z takim użyciem (arbitralny dobór przykładów itp.) w pracach naukowych i innych tekstach, ale w SJP go nie znajduję. Czy to kalka z angielskiego arbitrary?

  • bedłka i betka

    11.12.2008
    11.12.2008

    3-tomowy SJP PWN-u (dodatek do Wyborczej na CD) nie zawiera słowa betka, a w haśle bedłka podaje m.in. „fraz. pot. To dla mnie bedłka «coś nie sprawia komuś trudności (…)»”. Inaczej jest w https://sjp.pwn.pl/ oraz Uniwersalnym SJP pod red. S. Dubisza, gdzie betka i bedłka to dwa rozłączne hasła, gdzie po bedłce w roli betki ślad zaginął. Czy znaczy to, że bedłka jednorazowo tylko została pomylona z betką i we wskazanym słowniku jest błąd?

  • gmina miasto Wrocław

    12.12.2020
    12.12.2020

    Piszę w sprawie odmiany nazwy jednostki samorządu terytorialnego. Czy jak formułuje się gminę jako uczestnika w danym postępowaniu sądowym, to czy powinno się napisać np. Gmina Miasto Wrocław czy Gmina Miasta Wrocławia? Czy jest to nazwa własna i wobec tego nie odmienia się, nawet w treści pisma?

    Pozdrawiam

    Kamila

  • Interpunkcja po słowem
    26.12.2016
    26.12.2016
    Mam pytania do zdania: Szkoły podstawowe, średnie i wyższe, słowem, całe szkolnictwo zasługuje na lepsze traktowanie. 1. Interpunkcja. Do takich sytuacji odnosi się reguła [389]. Powyższa wersja jest zgodna z podanymi tam przykładami, jednak ze względu na intonację przy odczytywaniu postawiłbym te przecinki inaczej: po wyrazie szkolnictwo, a nie słowem. A może nawet ująłbym tę część zdania w dwa myślniki, chcąc ją zaakcentować. 2. Czy orzeczenie nie powinno mieć formy liczby mnogiej?
  • nazwa kategorii
    23.10.2014
    23.10.2014
    W teleturniejach słyszy się czasem o pytaniu z jakiejś kategorii. Jak powinno się zapisać takie wyrażenie: – pytanie z kategorii taniec? – pytanie z kategorii „taniec”? – pytanie z kategorii „Taniec”?
  • nazwiska włoskie na -o
    26.10.2012
    26.10.2012
    W uzusie zawsze pozostawały w polskim piłkarskim świecie nieodmienne nazwiska włoskiego pochodzenia zakończone na o (Capello, Cassano, Del Piero). Zamach na takie status quo przeprowadziła Gazeta Wyborcza, narzucając odmianę: Cassana, Cassanem itd., co spotkało się z protestami choćby czołowego felietonisty, znakomicie władającego słowem Rafała Steca. Mnie, podobnie jak całe środowisko, egzotyczna odmiana razi. Co Państwo sądzą o tej sytuacji?
  • Nazwy stadionów

    26.03.2022
    26.03.2022

    W Hiszpanii są stadiony Estadio Santiago Bernabéu i Coliseum Alfonso Pérez, nazwane po wielkich graczach. Komentatorzy mówią, że mecz rozgrywany jest na Santiago Bernabéu, Alfonso Pérez. Czy jest to poprawne? Nie powiedzielibyśmy odnośnie do Legii Warszawa, że mecz rozgrywany jest na Józef Piłsudski ani na Józefie Piłsudskim, tylko na stadionie Józefa Piłsudskiego. Więc chyba powinni mówić: na stadionie Santiaga Bernabéua (mianownik wymawia się [santjago bernabeu̯]) i Alfonsa Péreza, czy tak?

  • nazwy wysp
    12.09.2006
    12.09.2006
    Witam,
    dlaczego na Cyprze, na Grendlandii, na Majorce, na Krecie, na Jamajce? Dlaczego w Wielkiej Brytanii, w Nowej Zelandii, w Singapurze?? Skąd wiemy jakiego przedimka używać?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego